8. Yargı Paketine İlişkin Özet Bilgiler
TBMM Başkanlığı’na sunulan ve kamuoyunda “8. Yargı Paketi” olarak anılan Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 659 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, hukuki düzenlemelerde önemli değişiklikler öngörmektedir. Bu teklifin temel amacı, mevcut hukuki düzenlemelerdeki eksiklikleri gidermek, adalet sisteminin etkinliğini artırmak ve hukuki süreçleri daha şeffaf hale getirmektir. 8. Yargı Paketi Hangi Yenilikleri Getiriyor?
Ceza Muhakemesi Kanunu ve diğer ilgili kanunlarda yapılacak değişikliklerle birlikte, yargı süreçlerinin daha adil ve etkili bir şekilde işlemesi hedeflenmektedir. Ayrıca, 659 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname üzerinde gerçekleştirilecek değişikliklerle birlikte, mevcut hukuki düzenlemelerin günümüz ihtiyaçlarına daha uygun hale getirilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamlı kanun teklifi, adalet sisteminin güncellenmesi ve iyileştirilmesi adına atılan önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.
8. Yargı Paketiyle Birlikte Adli Para Cezası Tutarları Artıyor
Türk Ceza Kanunu’nda gerçekleştirilen değişiklikle, suçlarla daha etkin mücadele edilebilmesi ve caydırıcılığın artırılması hedeflenmektedir. Bu kapsamda, bir günlük adli para cezası alt sınırı, mevcut 20 Türk Lirası’ndan 100 Türk Lirası’na yükseltilecektir. Söz konusu düzenleme, 1 Haziran 2024 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanmaktadır.
8. Yargı Paketinde yer alan bu düzenleme uyarınca, adli para cezalarının artırılmasıyla suçlara karşı daha etkin bir cezai mücadele ve caydırıcı bir etki sağlanması amaçlanmaktadır. 1 Haziran 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek bu düzenleme, adalet sisteminin suçlarla mücadelede daha etkin ve hızlı bir şekilde işlemesine katkı sağlamayı hedeflemektedir.
8. Yargı Paketiyle Birlikte Kaçak Sanık İçin Hüküm Kurulamayacak
Kaçak sanığın sorgusu yapılmaksızın karar verilemeyeceği, bu önemli husus hüküm altına alınarak, hukuki güvenliğin güçlendirilmesi ve adil yargılanma hakkının daha etkin bir şekilde korunması amaçlanmaktadır. Bu düzenleme, suç isnadına maruz kalan bireylerin savunma haklarını daha etkili bir biçimde kullanmalarına olanak tanıyarak adil bir yargılama sürecinin temelini oluşturmayı hedeflemektedir.
Basit yargılama sonucunda verilen karara itiraz durumunda, mahkeme, bu kararla bağlı olmaksızın genel usullere göre ayrıntılı bir yargılama yapacaktır. Bu sayede, itiraz sürecinde tarafların hakları daha kapsamlı bir şekilde değerlendirilecek ve adil bir yargılama süreci sağlanacaktır. 8. Yargı Paketinde yer alan bu düzenleme uyarınca, yargılama sürecindeki bu esneklik, adaletin daha derinlemesine tecrübe edilmesine imkan tanıyarak hukuki güvenliği daha da güçlendirecektir.
Hükmün Açıklanmasının Geriye Bırakılması (HAGB) Yenileniyor
Hükmün açıklamasının geriye bırakılması uygulaması, iki yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkum edilen sanıklar için geçerli olacak bir düzenleme olarak değiştirilmiştir. Önceden hüküm verilmeden önce uygulanan bu düzenleme, artık hükümle birlikte uygulanacaktır. Sanığın bu kararı kabul etmemesi durumunda, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı kaldırılacaktır. Ancak sanık, bu karara karşı istinaf mahkemesine başvurabilecektir.
Hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı, yeni düzenlemeye göre 5 yıl boyunca uygulanacaktır. Yani bir kişi, HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması) kararı aldığında, bu kararın etkisi altında 5 yıl süresince olacaktır. Bu sürenin ilk bir yılında, sanığın belirli yerlere gitmesinin engellenmesi veya meslek sahibi olması için kurslara devam etmesi gibi çeşitli denetimli serbestlik yaptırımları uygulanabilecektir. Bu düzenleme, adli sistemin suçluların rehabilite edilmesi ve topluma kazandırılmasına yönelik daha etkin bir yol izlemeyi amaçlamaktadır.
İstinaf İstemi ve Süreleri 8. Yargı Paketinde Nasıl Düzenlenmiştir?
Ceza Muhakemesi Kanunu’nda yapılan değişiklikle, istinaf ve temyiz başvuru sürelerinde uyum sağlanması hedeflenerek istinaf başvuru süresi düzenlenmiştir. Bu kapsamda, hükmün gerekçesiyle birlikte tebliğ edildiği tarihten itibaren istinaf istemi için başvuru süresi, 2 hafta olarak belirlenmiştir.
Ayrıca, ağır ceza mahkemelerinde görevli Cumhuriyet savcıları, yargı çevresi içerisindeki asliye mahkemelerinin hükümlerine karşı kararın o yer Cumhuriyet başsavcılığına geliş tarihinden itibaren 2 hafta içinde istinaf yoluna başvurabilecektir. Bu başvuruda, Cumhuriyet savcısı tarafından istinaf yoluna başvurmanın gerekçeleri yazılı istemde belirtilerek ilgililere tebliğ edilecektir.
İlgililer, tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde, bu hususta yazılı olarak savcının istinaf başvuru gerekçelerine cevaplarını bildireceklerdir. Bu düzenleme, adli süreçteki istinaf başvurularının etkin bir şekilde yönetilmesini ve süreçlerin daha şeffaf hale getirilmesini amaçlayarak adil bir yargılama sürecini desteklemeyi hedeflemektedir.
8. Yargı Paketi Karşılaştırmalı Metnine Erişmek İçin Tıklayınız.
BİLGİLENDİRME: Av. İlker Kağan KOÇ “ilkerkagankoc.com” internet sitesinde yer alan, hukuki meselelerin ve içtihatların değerlendiği çalışmalar 1136 sayılı Avukatlık Kanunu kapsamında tavsiye niteliğinde değildir.